Kira’s razz — Farangis Yusupiy

Yuz yil, yuz qish!

Sizning sevimli intervyularingiz uzoq vaqt bo’lmaganligi uchun uzr so’rayman, lekin ishontirib aytamanki, bunga loyiq edi.

Bugun, men sizni uning ajoyibligini tavsiflovchi sifatlar topa olmaydigan odam bilan suhbatni tanishtirishga ijozat bering, Yusupy Farangis Ulug’bekovna!

Kira: Rasmiylikdan voz kechib, yana bir bor savol berishni darhol boshlamoqchiman.

Ko’p odamlar sizni o’ta qattiqqo’l deb o’ylashadi, sizning bu qiyofangiz haqida nima deb o’ylaysiz?

Agar siz meni yaqindan bilsangiz, men umuman qattiqqo’l emasligimni tushunasiz, men hazil qilishni juda yaxshi ko’raman. Masalan, Alisher Xasanovich meni hamkasblarim Sanjar, Ilxom, Temur, qizlarni bo’ysundira olmasligim uchun meni tez-tez qoralaydilar. Men o’z tabiatimga ko’ra juda mehribon odamman, hatto siz IKdan o’tganingizda ham bitta fikrni qo’shishni iltimos qilganingizda, men har doim dekanga boring, deb aytaman, chunki o’z fe’l-atvorimni bilib, rad etolmayman. Ammo intizom, o’qish samaradorligi uchun o’zimni boshqarishim va o’zimni qattiqqo’l ko’rsatishim kerak, chunki boshqa iloji yo’q. Men barcha usullarni sinab ko’rdim, bolalar bilan «yumshoq ohanglar» da bo’lishga harakat qildim, afsuski, bu mumkin emas. Men o’zimda buni yoqtirmayman, chunki energiyani juda ko’p sarf qiladi va shu sababli ajinlar paydo bo’ladi.

Bilishimcha, siz litseyga birinchi kelganingizda ingliz tili o’qituvchisi bo’lib ishlagansiz. Direktor o’rinbosari lavozimini egallashga qanday erishdingiz?

Ish va harakat. Psixologning maslahati bilan depressiyani engish uchun men o’zimni ishga bag’ishlashga qaror qildim. Men haqiqatan ham bolalarni sevib qoldim, siz juda aqllisiz. Hatto IELTS 8.0 ga ega bo’lgan talabam borligini eslayman, garchi o’sha paytda menda bu sakkiz bo’lmagan, men institutdan kelgan edim. Men o’z darslarimni o’qitishdan tashqari, kafedraning hujjatlari bilan to’liq shug’ullanardim. Keyinchalik bizning ustozimiz Kamol Karimovich chet tili kafedrasi mudiri sifatida nafaqaga chiqishidan oldin meni tavsiya qildi. Bu lavozimni egallaganimdan keyin yanada qattiqroq ishlay boshladim. Alisher Xasanovich bilan birgalikda biz o’quv markazini ochdik, u erda men Sanjar Valievich bilan birga ma’muriyat bo’lib ishladim. Men nafaqat o’quv markazini targ’ib qilish bilan, balki litseyning xalqaro faoliyati bilan ham shug’ullanganman. Turli universitetlar bilan muzokaralar olib borish, memorandumlar tuzish. Faoliyatimni mana shunday qildim.

Aynan shu ishda o’zingiz ichingizda shunday «yadro» ni rivojlantirdingizmi?

Ha, men bu ishdan oldin, universitetda juda uyatchan edim, hatto odamlarning ko’ziga qarashga ham, o’qituvchilarga yaqinlashishga ham qodir emas edim. Bozorda savdolashishdan qo’rqardim. Ammo yildan-yilga bu avtomatik ravishda yaratiladi.

Ishingizning eng qiyin qismi nima?

Hmm, birinchidan, men forma bilim ko’rsatkichi emas deb hisoblayman va forma kiyishni talab qilishni yoqtirmayman.

Kiri: Vau, aql bovar qilmaydigan.

Ha, o’zingizga va printsiplaringizga zid kelish juda qiyin. Lekin bunga majburman, chunki litseyimiz doimo nazorat ostida. Afsuski, bizning mentalitetimiz tufayli, agar odamlar biron bir narsani kiysalar, unda tartib-intizom yo’q deb hisoblashadi. Sizni bilmaganlar sizni bilimga emas, tashqi ko’rinishingizga qarab baholaydilar. Shuning uchun biz intizomni saqlashimiz kerak, va intizom ma’lum darajada sizning formangiz va kechikishingiz bilan ifodalanadi. Biz qiladigan har bir narsa avtoritetni saqlab qolish uchun qilingan.

Undan tashqari, ko’plab yuqori malakali o’qituvchilarimiz bu erda faqat litseyga bo’lgan muhabbat va ehtirom tufayli qolishlarini yoqtirmayman.

Sizga ishingizda ko’proq nima yoqadi?

Ehtimol, bu o’smirlardan oladigan ijobiy energiya. Ularda juda katta ishtiyoq bor va ular o’z yoshlarida ko’p narsalarga erishganliklari men uchun juda dalda beradi. Qancha odam chet elga ketayotganini ko’rib, mening orzuim amalga oshayotganini ko’ryapman, chunki bir vaqtlar men grant yutganimda, ota-onam meni Amerikaga borishga ruxsat berishmagan. Ayniqsa, xohlagan narsasini oladigan qizlarni ko’rsam, juda zavqlanaman. Bundan tashqari, menga jamoamiz juda yoqadi. Bu erda ko’plab yosh mutaxassislar bor va biz pandemiya paytida juda samarali vaqt o’tkazdik. Ba’zan, hatto jamoamizdan kimdir kasal bo’lsa ham, biz uyda o’tirolmaymiz.

O’zingizning kuratorlik tajribangiz haqida bizga xabar bering.

Bu men eplay olmaydigan yagona narsa. O’qitishni juda yaxshi bilaman, kafedra mudiri bo’lishni ham, o’rinbosar bo’lishni ham. Ammo men kurator bo’lganimda, ped. Kengashda erga qarab turardim, chunki siz kuratorga aylanganda bu o’quvchilar sizga juda yaqin bo’lishadi. Va ular ba’zi harakatlar sabablarini tushuntira boshlaganlarida, siz ularni tushunasiz. Ammo har bir mayda tafsilotlarni ma’muriyatga etkazish qiyin, oxir-oqibat hammasi siz o’zingizning asosiy ishingizni e’tiborsiz qoldirayotgandek ko’rinadi. O’ylaymanki, ularni juda hayratda qoldirganim uchun yaxshi kurator bo’la olmadim. Men hatto tanbeh olganman, ish haqim qisqargan. Ammo shunga qaramay, bunga arziydi, chunki mening bitiruvchilarimning ko’plari shu kungacha eslashadi va ular sizga hech narsa qarzdor bo’lmasliklari, ammo baribir o’zlarining e’tiborlarini namoyish qilishlari juda yoqimli tuyg’u.

Sevimli o’quvchilaringiz bormi?

Ha, afsuski, sevimlilar bor. Men buni doim qoralab kelganman, lekin yurakka buyruq brib bo’lmaydi. Men ularning ismlari va familiyalarini aytmayman, chunki bu, ehtimol, ular ko’p muammolar yaratishgan bo’lishiga qaramay, ular hali ham litseyda. Ammo agar ular sevimlilar bo’lsa, demak ular bunga loyiq. Chunki ularning qiyin taqdirlariga qaramay, ular bunga erishdilar, men ular bilan faxrlanaman.

Siz uchun muhimroq narsa, akademik bilimmi yoki ijodmi? Va nima uchun?

Agar biz buni kelajak nuqtai nazaridan olsak, ehtimol akademik bilim muhimroq, chunki bizning mamlakatimizda ijodkorlik hali u qadar qadrlanmagan. O’zimni ijodiy odam deb bilsam ham, rasm chizishni va raqs tushishni juda yaxshi ko’raman, baribir akademik bilimim tufayli hamma narsaga erishdim. O’ylaymanki, biz ishlayotganimizda, bunga e’tibor qaratishimiz kerak va ijod keksalik davrida ham amalga oshirilishi mumkin.

Sizningcha, Interhouse-ning eng yorqin jihati nimada?

Avvalo, ehtimol bu sizning har biringizga individual yondoshishdir. Tanlov komissiyasining birinchi bosqichi, intervyu tufayli biz barchani taniymiz. Test sinovlari sizning shaxsiyatingizni yorqin rasmini ochib bermaydi, ammo intervyu beradi. Ushbu g’oyani Alisher Xasanovich ixtiro qilgan. Suhbatda ba’zi bolalar o’zlarini shu qadar ishonchli tutishadiki, biz ularga imkoniyat beramiz. Va hozirga qadar ushbu o’quvchilarning hech biri bizni xafa qilmagan. Ishoning, har biringiz biz uchun juda muhimsiz, biz sizni juda yaxshi ko’ramiz va siz bilan faxrlanamiz. Sizga tanbeh bergan bo’lsak ham, bizning ko’zimizda iliqlik bor. Hech bir ta’lim muassasasida yoshlarni shu tarzda qo’llab-quvvatlash uchun bunday imkoniyat mavjud emas.

Siz ko’proq karyerachi yoki oilaviy odammisiz?

Bu juda qiyin savol, men muvozanatni saqlash uchun juda ko’p harakat qilaman. Hamma narsaga ulgurish uchun 3-4 soat uxlagan kunlarim, haftalarim, oylarim menga juda qiyin bo’lgan bo’lsa ham. Turmush o’rtog’im meni unchalik qo’llab-quvvatlamaydi va men oddiy ingliz tili o’qituvchisi bo’lib qolsam yaxshi bo’lardi deb o’ylaydi. Ammo tabiatan men ambitsiyali odamman va bu onam tufayli menda qayta tiklandi, chunki ular butun umri oilasi tufayli ishlamaganlar. Har doim, biz stolda ovqatlanib o’tirganimizda, ular oila va er bir alohida, sizning yutuqlaringiz esa boshqa narsa deydilar. Siz o’zingizni rivojlantirishingiz, martabaga erishishingiz va moliyaviy jihatdan mustaqil bo’lishingiz kerak. Men onam erisha olmagan narsalarga erishishni juda xohlardim. Endi deyarli har kuni ular menga, mendan faxrlanishilarini yozadlar.

Ammo baribir, men 50/50 demoqchi emasman. 60% oilaviy odam va 40% karyerist bo’lsin.

Siz nechta tilni bilasiz? Siz ularni qanday o’rgatdingiz?

Men ingliz tilini mukammal bilaman, bu mening asosiy chet tilim. Xorazm shevasi va «Muhtasham asr» teleseriali tufayli men turkcha gapirishni o’rgandim. Hozirda ularning soni 30 ga yaqin bo’lgan turkiyalik o’quvchilarimizga rahmat, shuningdek, men frantsuz va arab tillarini o’rganganman, turmush qurganligim sababli tugatmaganman. Men hali ham arab tilimni oxirigacha etkazmoqchiman, chunki bu tilda har bir harf muqaddasdir.

O’quvchilaringizga ish muhitidan tashqarida aytmoqchi bo’lgan narsa bormi?

Meni yomon ko’radigan o’quvchilar yo’q deb o’ylayman, chunki ular mening pozitsiyam qat’iylikni talab qilishini tushunishadi deb umid qilaman. IELTS, SAT kabi sertifikatlarni olib kelib:

“Meni qanday xo’rlaganingiz esingizdami? Men xamma narsaga printsiplardan chiqib erishdim» deganlar bor. Ammo baribir, ularning ko’zlarida nafratni ko’rmayapman, minnatdorchilikni ko’raman.

Men qilayotgan har bir ishim, hatto ba’zida asabiylashib juda ko’p urushsam ham, sizning biron biringiz uchun shaxsiy nafratim yo’q. Men aniq fakt bilan tanbeh beraman va bizning intizomimiz tufayligina bizning litseyimiz rivojlanadi deb o’ylayman. Shuning uchun, sizdan meni to’g’ri tushunishingizni so’rayman, agar kimnidir xafa qilgan bo’lsam, meni kechirishingizni so’rayman. Men sizning har biringiz bilan faxrlanaman.

Muallif: Kira Shamsutdinova, 1SG1 @mercurianca

Foto: Tavxidova Adelina, 1MTN2  @dvrseau